مروری بر شهرستان دلیجان
نراق دیگر شهر آن است.
از مهمترین بخشهای دلیجان مشهد اردهال است. مقبره امامزاده علی بن امام محمد باقر در آن واقع است. یکی از روستاهای این بخش خاوه نام دارد که دو تن از شاعران معاصر سید رضا میرجعفری و محمود شریفی از این روستا می باشند و شهر نراق نیز از توابع شهرستان دلیجان می باشد و قدمت آن به بیش از هزار سال می رسد و در قدیم مرکزی تجاری و محل عبور کاروانهای متعدد بوده است و از آثار تاریخی این شهر می توان مسجد جامع ، آب انبارهای قدیمی بازار و دو امامزاده به نامهای شاه سلیمان و شاه یحیی را نام برد. نراق نیز در کنار سایر شهرهای استان مرکزی پرورشگاه بزرگ مردان علم و ادب چون ملامهدی نراقی و فرزند برومندش ملا احمد نراقی بوده است.
شهرستان دلیجان دارای 2 نقطه شهری دلیجان و نراق و 1 بخش مرکزی و 4 دهستان و 97 آبادی دارای سکنه می باشد که از این تعداد 29 آبادی دارای 20 خانوار و بیشتر هستند . مساحت این شهرستان 25/2141 کیلومتر مربع حدود 3/7 درصد از مساحت استان می باشد.
موقعیت و تقسیمات جغرافیایی
شهرستان دلیجان در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۱۶ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۵ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۴۲ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۱۸ دقیقه واقع شده شهر دلیجان بهعنوان مرکز این شهرستان در ارتفاع ۱۵۳۰ متری از سطح دریا قرار دارد این شهرستان از شمال به استان قم و از جنوب به استان اصفهان و از شرق به شهرستان کاشان و از غرب به شهرستان محلات همسایه بوده و مساحت آن ۲۱۷۰ کیلومتر مربع میباشد که در حد ۷٫۴ ٪ از مساحت استان است .
بر اساس تقسیمات کشوری شهرستان دلیجان دارای دو شهر دلیجان و نراق و یک بخش با نام بخش مرکزی، چهار دهستان و صد آبادی دارای سکنهاست که از این تعداد ۲۹ آبادی دارای ۲۰ خانوار و بیشتر هستند.
دهستانهای شهرستان دلیجان عبارتاند از:
- دهستان دودهک
- دهستان هستیجان
- دهستان جاسب
- دهستان جوشق
ویژگیهای اقلیمی آب و هوایی شهرستان دلیجان
شهرستان دلیجان در قلمرو آب و هوایی نیمه خشک قرار دارد و مرکز آن یعنی شهر دلیجان دارای زمستانهای سرد و تابستانهای نسبتاً گرم است متوسط بارندگی عمومی حدود ۱۰۰ میلی متر میباشد که کمترین میزان بارندگی را در میان شهرستانهای استان است.
جمعیت
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان دلیجان در سال ۱۳۹۰ برابر با ۴۸۹۸۶ نفر بودهاست که از این میان ۲۴۹۷۵ نفر مرد و ۲۴۰۱۱ نفر زن بودهاند
آب و هوا
شهرستان دلیجان در قلمرو آب و هوایی نیمه خشک قرار دارد و مرکز آن یعنی شهر دلیجان دارای زمستانهای سرد و تابستانهای نسبتاً گرم است. متوسط بارندگی عمومی حدود ۱۰۰ میلی متر میباشد، که کمترین میزان بارندگی را در میان شهرستانهای استان است.
سوغات شهرستان
نبات، حلوا، شکری، ارده، جوزقند، زعفران,ومحصولات کشاورزی ازقبیل هندوانه،خیار،خربزه وانار می باشد که محصولات کشاورزی تولید شده به علت نوع خاص آب و هواوزمین زراعی کیفیت بالایی دارند.
جاذبههای گردشگری
جاذبههای گردشگری این شهر شامل: کاروانسرای دودهک، پل شاه عباسی دودهک، غار نخجیر در جاده دلیجان به نراق، آثار تاریخی شهر نراق شامل بازار، آب انبار، مساجد، بافت تاریخی و امامزادهها است. غار چال نخجیر از دیدنیهای بسیار جالب منطقهاست. گوشوارههای آهکی که بر روی طاق شکل گرفته، دارای اشکال بی نظیر است. وجود هر دو مسیر آبی و خشک در این غار، امکان پیاده روی و قایق سواری را بصورت توامان فراهم کردهاست.